Մաթեմատիկա
619. Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.
բ) –11 + ( –9 ) – 43 + ( –4 ) + 24 = -3
1) -11 + (-9) = -20
2) -20 — 3 = -23
3) -23 + (-4) = -27
4) -27 + 24 = -3
դ) +8 + ( –18 ) – ( +35 ) – 13 + 45 = -13
1) +8 + (-18) = -10
2) -10 — (+35) = -45
3) -45 — 13 = -58
4) -58 + 45 = -13:
622. Տրված են 15, –16, 15 թվերը։ Ճի՞շտ է արդյոք, որ ցանկացած երկու հարևան թվերի գումարը բացասական թիվ է, իսկ բոլոր երեք թվերի գումարը` դրական։
Լուծում
1) -16 + 15 = -1
2) 15 + (-16) = -1
3) 15 + (-16) + 15 = +14
Պատ.՝ Այո
632. Երեք մեքենաներ, հավասար քանակներով ուղերթեր կատարելով, պահեստ են բերել 324 տ բեռ։ Առաջին մեքենան մեկ ուղերթում տեղափոխել է 5 1/2տ բեռ, երկրորդը՝ 14 7/10տ, երրորդը՝ 20 3/10տ։ Ընդամենը քանի՞ տոննա բեռ է տեղափոխել մեքենաներից ամեն մեկը։
- 5 1/2+14 7/10+20 3/10=40 1/2
- 324: 40 1/2=8
- 5 1/2×8=44
- 14 7/10×8=117 3/5
- 20 3/10×8=162 2/5
Պատ.`Առաջին-44 երկրորդ — 117 3/5 երրորդ — 162 2/5
633. Գտե՛ք այն թիվը, որի`
բ) 17 %-ը հավասար է 340-ի
340 x 100 : 17 = 2000
Պատ.՝ 2000:
դ) 2 %-ը հավասար է 37-ի
37 x 100 : 2 = 1850
Պատ․՝ 1850:
634. Թվի 15 %-ը հավասար է 12-ի: Գտե՛ք այդ թվի`
12 x 100 : 15 = 80
բ) 75 %-ը
80 x 75 : 100 = 60
դ) 110 %-ը
80 x 110 : 100 = 88:
Մաթեմատիկա
638. Ամբողջ թվերի զույգի համար ստուգե՛ք բազմապատկման տեղափոխական օրենքի ճշտությունը.
բ) –5, –11
(-5) x (-11) = +55
(-11) x (-5) = +55
դ) +12, –12
(-12) x (+12) = -144
(+12) x (-12) = -144
641. Որոշե՛ք արտադրյալի նշանը և կատարե՛ք բազմապատկումը.
բ) (–1) · (–1) · (–1 ) = -1
դ) (+7) · (–3) · (+4) · (–5) = +420
644. Աստղանիշի փոխարեն դրե՛ք + կամ – նշանը այնպես, որ ստացվի
հավասարություն.
բ) (–1) · (–2) · (+3) · (+4) = + 1 · 2 · 3 · 4
դ) (+4) · (–4) · (+3) · (–3) = + 4 · 4 · 3 · 3:
647. Հաշվե՛ք արտահայտության արժեքը.
բ) (–5 ) · (–20 ) · (+3 ) · (–7 ) · (+2 ) = -4200
դ) ( –7 ) · (–1 ) · (+3 ) · (–5 ) · (–9 ) = +945:
658. Մի թիվ –1-ից մեծ է։ Պարտադի՞ր է, որ այն դրական թիվ լինի։
Պատ.`Ոչ
659 Երկու թվերի արտադրյալը դրական թիվ է։ Ի՞նչ նշան կարող են ունենալ արտադրիչները։
Պատ.`Արտադրիչները պետք է ունենան նույն նշանները։
660 Երկու թվերի արտադրյալը բացասական թիվ է։ Ի՞նչ նշան կարող են ունենալ արտադրիչները։
Պատ.` Արտադրիչները պետք է ունենան տարբեր նշաններ։
663. Կոնգո գետն ունի 4320 կմ երկարություն։ Ի՞նչ երկարություն կունենա այդ գետի պատկերումը 1 ։ 25000000 մասշտաբով գծված քարտեզում։
- 4320=432000000
- 432000000÷25000000=17 7/25
Մայրենի
1. Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:
ա) Ծաղիկ, հյուր, ավազակ, մեղու
Ծաղկանոց,հյուրանոց,ավազականոց,մեղվանոց։
բ) Գոգ, ձեռ, մատ
Գոգնոց,ձեռնոց,մատնոց
զ) Կապել, խարտել, սփռել
կապոց,խարտոց,սփրոց
դ) (Քսան) դրամ, (հինգ) կիլոգրամ, (երեք) մետր:
դրամանոց,կիլոգրամանոց,մետրանոց
ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ:
խշշոց,մռնչոց,զռռոց,ոռնոց
2. Առաջին շարքի յուրաքանչյուր բառ հնարավոր բոլոր ձևերով բաղադրի՛ր (բադադրալ բառեր կազմիր) երկրորդ շարքի ածանցների հետ:
Ա. Հյուսիս, լեզու, հայր, դրախտ, տոն, նկարիչ, մեղ(ք), հարս(ն), քն(ի)ն, օտար, բազում, բն(ական), հան(ել), հաս(նել), դր (դնել), շահ(ել), պահ(ել):
Բ. Ույթ, ածո, ական, ային, անի, (ա)բար, ոտի, (ա)վոր, (ա)ցու, ություն:
Հյուսիսային,լեզվանի,հայրական,դրախտային,տոնական,նկարչություն,մեղավոր,հարսնացու,քննական,օտարական,բաղմային,բնական,հանածո,դրական, շահույթ,պահածո։
Մաթեմատիկա
619. Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.
ա) +7 – ( –3 ) + 7 + ( –8 ) + ( –2)=
1.7+3=10
(-8)+(-2)=-10
10+(-10)=0
7+0=7
գ) +2 – 44 – (–22 ) + 75 – ( –20 )
1. 2-44=-42
2. -42+22=-20
3. -20+75+20=75
621. Տասնվեց հարկանի շենքի երկու հարևան մուտքերի վերելակները
կանգնած էին 12-րդ հարկում։ Մի վերելակը նախ բարձրացավ 2
հարկ, ապա իջավ 5 հարկ։ Մյուս վերելակը նախ իջավ 5 հարկ,
ապա բարձրացավ 2 հարկ։ Ո՞ր հարկերում կանգնած կլինեն
վերելակները։
12-2+5=9
12-5+2=9
Պատ.՝9
631. Գեղջկուհին ջրհորից ջուր հանելու համար դույլը 10 վայրկյանում
իջեցնում է ջրհորի մեջ 90 սմ/վ արագությամբ։ Որքա՞ն է տևում
ջրհորից մեկ դույլ ջուր վերցնելը, եթե գեղջկուհին ջրով լի դույլը
բարձրացնում է 60 սմ/վ արագությամբ, և 12 վ էլ անհրաժեշտ է,
որ դույլը լցվի։
1.90×10=900
2.900։60=15
3։15+10=25
4։25+12=37
633. Գտե՛ք այն թիվը, որի`
ա) 3 %-ը հավասար է 60-ի
60×100/3=200
գ) 20 %-ը հավասար է 53-ի
53×100/20=265
634. Թվի 15 %-ը հավասար է 12-ի: Գտե՛ք այդ թվի`
1.12×100/15=80
ա) 5 %-ը
80×5/100=4
գ) 30 %-ը,
80×30/100=24
Մայրենի
Ամանորի ծիսակարգը բազմազան էր, բայց սկսվում էր ամենասովորական մաքրությունից: Տունը, ամբարը, ախոռը, մարմինը մաքրելը և Նոր տարին մաքուր սկսելը ամենաառաջին պայմանն էր: Նորոգվում էին հին իրերն, իսկ խափանվածները՝ դեն նետվում: Հետո սկսվում էր տան ձևավորման պատասխանատու հատվածը: Զարդարանքներն ունեին ոչ միայն գեղագիտական, այլ նաև չարխափան նշանակություն: Ամանորի նախօրեից սկսած օջախի կրակը չէր մարվում, իսկ կրակին անընդհատ ջուր էր եռում: Եթե ընտանիքում գժտություն կար, աշխատում էին լուծել գժտության առիթը, հաշտեցնել գժտվածներին: Նույն կերպ գժտվածներին փորձում էին հաշտեցնել հասարակական միջավայրում:Հայոց ավանդական կենցաղում Ամանորը համընկնում էր Սուրբ Ծննդյան պասի հետ, և այդ իսկ պատճառով ամանորյա ուտեստների շարքում գերակշռում էին պասին հատուկ ուտելիքները։ Պատրաստում էին լոբի, ոսպով քյուֆտա, բլղուրով և բրնձով տոլմա, բլղուրի և սիսեռի խառնուրդից գնդիկներ, ավելուկով աղցան, տարբեր տեսակի հատիկեղեններից պատրաստած առանց մսի տոլմա։ Հատիկեղենի առատ օգտագործումը կյանքի հարատևության խորհրդանիշ էր։Այս ծիսական հացը հայտնի էր նաև Կրկենի, Կյոճ, Փուռիկ, Տարի Հաց և այլ անուններով: Տարեհացը պատրաստում էին տարբեր միջուկներով՝ չամիչ ընկույզ, մեղր, կանեփ կամ՝ առանց միջուկի: Տարեհացի երեսին կենդանիների կամ տաճարների պատկերներ էին ձևավորվում, հացը լինում էր կլոր, խաչաձև, ձվաձև, եռանկյունի կամ քառակուսի: Տարեհացի մեջ մի նշան էր դրվում՝ կոպեկ, կոճակ, կորիզ կամ լոբի: Հետո այն կտրում էին տան անդամների քանակով, հաճախ հաշվում էին նաև ընտանի կենդանիներին, և ում որ բաժին ընկավ նշանը, նրան երջանկությունը կուղեկցեր ողջ տարի: Նշանի տերը ծիսական նշանը պիտի իր մոտ պահեր ողջ տարի: Եթե կտրելիս դանակը դեմ էր առնում նշանին, նշանակում էր` տարվա առատությունը գութանից, այսինքն՝ երկրագործությունից կգար:Ոմանք կտրում էին տասներկու մասի և գուշակում, թե տարվա առատությունը կամ բարեբախտությունը որ ամսից կգա:
Մաթեմատիկա
613. Ամբողջ թվերի զույգի համար ստուգե՛ք գումարման տեղափոխական օրենքի ճշտությունը.
բ) –3, +7
(-3)+(+7)=+4
(+7)+(-3)=+4
դ) –21, +12
(-21)+(+12)=-9
(+12)+(-21)=-9
զ) 0, –7
(0)+(-7)=-7
(-7)+(0)=-7
616. Գրի՛ առեք արտահայտությունը և հաշվե՛ք նրա արժեքը.
բ) –7-ին հակադիր թվին գումարել 8 և –18 թվերի գումարը,
1.7+(8+-18)=-3
617. Գտե՛ք արտահայտության արժեքը` նախ գումարելով բոլոր դրական թվերը, ապա` բոլոր բացասական թվերը.
բ) 10 + (–8) + 6 + (–9) + (–15) + 20:
- 10+6+20=36
- (-8)+(-9)+(-15)=-32
- +736+(-32)=4
626. Հաշվե՛ք.
ա) 2 · | –11 + 4 | – | +5 – 8 |=
- |-11+4| =+7
- 2×7=14
- |5-8|=+3
- 14-3=11
գ) | 3 – 4 – 1 | · | 2 + 7 – 12 |
- |3-4-1|=2
- | 2 + 7 – 12 |=3
- 2×3=6
ե) | 9 – 5 + 4 | ։ | –16 + 14 |
- |9-5+4|=8
- | –16 + 14 |=2
- 8:2=4
630. Պատկերված մարմինները (տե՛ս նկ.69) կազմված են 8 սմ3 ծավալ ունեցող միանման չորսուներից։ Գտե՛ք այդ մարմինների ծավալները և որոշե՛ք, թե նրանցից որոնց ծավալներն են իրար հավասար։
ա)1. 8×5=40
բ)8×4=32
գ)4×8=32
Մաթեմատիկա
619. Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.
բ) –11 + ( –9 ) – 3 + ( –4 ) + 24 = -3
1) -11 + (-9) = -20
2) -20 — 3 = -17
3) -17 + (-4) = -21
4) -21 + 24 = -3
դ) +8 + ( –18 ) – ( +35 ) – 13 + 45 = -13
1) +8 + (-18) = -10
2) -10 — (+35) = -45
3) -45 — 13 = -58
4) -58 + 45 = -13:
622. Տրված են 15, –16, 15 թվերը։ Ճի՞շտ է արդյոք, որ ցանկացած երկու հարևան թվերի գումարը բացասական թիվ է, իսկ բոլոր երեք թվերի գումարը` դրական։
Լուծում
1) -16 + 15 = -1
2) 15 + (-16) = -1
3) 15 + (-16) + 15 = +14
Պատ.՝ Այո
632. Երեք մեքենաներ, հավասար քանակներով ուղերթեր կատարելով, պահեստ են բերել 324 տ բեռ։ Առաջին մեքենան մեկ ուղերթում տեղափոխել է 5 1/2տ բեռ, երկրորդը՝ 14 7/10տ, երրորդը՝ 20 3/10տ։ Ընդամենը քանի՞ տոննա բեռ է տեղափոխել մեքենաներից ամեն մեկը։
- 5 1/2+14 7/10+20 3/10=40 1/2
- 324: 40 1/2=8
- 5 1/2×8=44
- 14 7/10×8=117 3/5
- 20 3/10×8=162 2/5
Պատ.`Առաջին-44 երկրորդ — 117 3/5 երրորդ — 162 2/5
633. Գտե՛ք այն թիվը, որի`
բ) 17 %-ը հավասար է 340-ի
340 x 100 : 17 = 2000
Պատ.՝ 2000:
դ) 2 %-ը հավասար է 37-ի
37 x 100 : 2 = 1850
Պատ․՝ 1850:
634. Թվի 15 %-ը հավասար է 12-ի: Գտե՛ք այդ թվի`
12 x 100 : 15 = 80
բ) 75 %-ը
80 x 75 : 100 = 60
դ) 110 %-ը
80 x 110 : 100 = 88:
Մայրենի
Կարդա՛ ,,Սուրբ Ծննդյան հեքիաթ սրինգ նվագող աղջկա մասին,, ստեղծագործությունը։
Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը, բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։
Պապանձվել-Լռել,լալկվել
Անկայունություն-անհաստատություն
ունկնդիր-լսող
Ստեղծագործության վերաբերյալ գրի՛ր քո կարծիքը, մտքերը։
Ստեղծագործությունը ինձ շատ դուր եկավ մի շնչով կարդացի։Իմ կարծիքով պետք է նայել աշխարհին քո աչքերով, բայց նաև չմոռանալ լսել ուրիշի կարծիքը։
Մաթեմատիկա
- Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.
բ) (-8) · 5 < 0
(-8) · 5 = -40
-40 <* 0
դ) 2 · 3 < (-4) · (-2)
2 · 3 = 6
(-4) · (-2) = +8
6 < +8
զ) (-12) · (-2) > 5 · (-1)
(-12) · (-2) = +24
5 · (-1) = -5
+24 > -5
595.Կատարե՛ք գործողությունները.
բ) (–13) · (–6) – (+4) · (+18) – (–5) · (+20)
=+106
դ) (+2) · (–5) + (–3) · (–7) – (+16) · (–7)։
=+123
596.Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.
–40, +32, –1, 0, –12, +9
-40 = 2 x (-20)
+32 = -8 x (-4)
-1 = 1 x (-1)
0 = -160 x 0
-12 = -4 x (+3)
+9 = -3 x (-3)
609.Քաղաքից դուրս եկավ մի մեքենա, որի արագությունը 80 կմ/ժ էր։
45 րոպե հետո նրա հետևից շարժվեց մեկ ուրիշ մեքենա, որի արագությունը
90 կմ/ժ էր։ Քաղաքից դուրս գալուց ինչքա՞ն ժամանակ անց
երկրորդ մեքենան առաջինից 20 կմ առաջ անցած կլինի:
1ժամ-80կմ
45ր-x կմ
x=80×45/60=60
60+20=80
90-80=10
80:10=8 ժամ
Պատ՝ 8ժամ։
Հասմիկ Մելքոնյանի ուսումնական բլոգ 